- Konu Başlıkları
- Klasik Balenin Kuralcılığını Yıkan Dans Türü: Çağdaş Bale (Contemporary Ballet)
- Daha Soyut, Daha Özgür – Modern Bale Nedir?
- Rusya Hem Klasik Hem De Çağdaş Balenin Evi – Modern Bale Tarihi
- Klasik ve Modern Bale Arasındaki Farklar
- Modern Bale Eğitimi – Nasıldır, Neler İçerir?
Klasik Balenin Kuralcılığını Yıkan Dans Türü: Çağdaş Bale (Contemporary Ballet)
15. yüzyılda doğan balenin temel ilkeleri 19. yüzyılda saptanmış ve bugün klasik bale adını verdiğimiz akademik dans türü 19. yüzyılın sonlarında doğmuştu. Ancak modernleşen dünyayla birlikte 20. yüzyılda bale de değişimler geçirmeye başladı ve bugün çağdaş bale veya modern bale adını verdiğimiz dans türü ortaya çıktı…
Peki modern bale ne demek? Klasik ve modern bale arasındaki farklar neler? Gerçekten göze çarpan büyük farklardan bahsetmek mümkün mü? Aşağıda sizlere modern bale tarihi hakkında kısaca bilgiler aktardık ve buradan hareketle modern bale nedir sorusunun yanıtlamaya çalıştık. İşte modern balenin doğuşu ve farkları…
Daha Soyut, Daha Özgür – Modern Bale Nedir?
Klasik bale eserlerine baktığımızda bir hikayenin (genelde bu hikaye peri masallarıyla ilgilidir) bale figürleriyle bir araya gelerek anlatıldığına tanıklık ederiz. Modern bale en başta bu kalıplara dayalı, bir hikaye anlatan bale tarzını yıkmıştır. Modern bale eserlerinde açık bir hikaye yoktur ve tıpkı diğer modern sanatların çoğunda olduğu gibi soyut bir anlatım, güncel hayata yapılan atıflar ve kalıpların dışına çıkan figürlerle bir araya gelmiştir.
Rusya Hem Klasik Hem De Çağdaş Balenin Evi – Modern Bale Tarihi
Tıpkı klasik balede olduğu gibi çağdaş bale için de gözlerimizi Rus bale tarihi ve ekollerine çevirmemiz gerekiyor. Gerçi klasik balenin kökleri için İtalyan ve Fransız bale ekollerine kadar geri gidebiliyorduk. Modern bale içinse klasik balenin kuralcılığını yıkan ilk okulun Sergei Diaghlihev’in kurduğu bale topluluğunda dünyanın en ünlü balerinlerinden biri haline gelen Anna Pavlova ve koreograf Mikhail Fokine’den bahsetmeliyiz. Buna ek olarak Picasso, Miro ve Braque gibi ünlü ressamların tasarladığı dekor ve kıyafetler; Stravinski, Debussy, Satie gibi bestecilerin yaptığı bale müzikleri ile modern bale klasik balenin kalıplarından sıyrılmaya başlamıştır.
Klasik balenin temel ayak pozisyonlarına yenileri eklenmiş, koreografilere tap ve caz danslarının figürleri gelmiş, çıplak ayaklarıyla dans eden Isadora Duncan, farklı koreografileri Georges Balanchine gibi yıldızlar bale dünyasında isimlerini duyurmuştur.
Klasik ve Modern Bale Arasındaki Farklar
Aslında klasik ve modern bale arasındaki farkları açıklamak için tek bir cümle söylememiz yeterlidir. Klasik balede kesinlikle uyulması gereken bir takım kurallar vardır, modern bale içinse tam anlamıyla böyle kurallardan söz edilemez. Klasik bale eserleri zorunlu olarak şu bileşenleri içermelidir:
- Bir hikaye anlatmalıdır (Genellikle bir peri masalı).
- Kostümleri ve dekorları olmalıdır.
- Klasik müzik eşliğinde performe edilmelidir.
- Bir karakter veya halk dansı içermelidir.
- Balerinler sivri uçlu point ayakkabıları ve tütü giymelidirler.
Çağdaş bale içinse bu kuralların hiçbiri geçerli değildir. Bir modern bale eserinde kıyafetler eserin konseptine göre belirlenir, farklı müzik tarzları kullanılabilir, kostüm ve dekorlarda tamamen soyut çalışmalar tercih edilebilir ve hikaye anlatma zorunluluğu yoktur.
Modern Bale Eğitimi – Nasıldır, Neler İçerir?
Modern bale söz konusu olduğunda pek çok insan tamamen farklı bir türden bahsedildiği gibi bir yanılgıya kapılır. Ancak gerek neoklasik bale gerekse çağdaş bale aslında klasik bale tekniklerinin modern figürlerle bir araya geldiği daha özgür bir dans türüdür. Dolayısıyla modern bale eğitimi için tamamen farklı metotlardan bahsetmek mümkün değildir.
Modern bale eğitimi için bir araya gelen bir sınıf klasik bale eğitimi ile aynı çizgileri takip eder. Bar egzersizleri, pliye çalışmaları ve tendu gibi hareketlerle başlayan eğitim, giderek daha karmaşık hareketlere doğru ilerler. Burada tek fark hareketin dinamiğinde ve dilindedir.
Modern bale eğitimi klasik hareket ve pozisyonların dışında doğaçlama figürlere ve farklı danslardan baleye taşınabilecek koreografilere de büyük önem verir. Dolayısıyla modern bale çalışmasında eğitimcinin dansçıya yapacağı kadar dansçının dansa yapacağı katkı da hayati önem taşır, bu da öğrencilerin koreograflarla iş birliği yapmayı öğrenmelerine ve kendi bireyselliklerini geliştirmelerine yardımcı olur.
[widget-169]